Sản dịch là gì?

Sản dịch là dịch tiết âm đạo trong thời kỳ hậu sản. Nó bao gồm máu, mô bong ra từ niêm mạc tử cung và chất nhầy.

Trong vài ngày đầu sau khi sinh, sản dịch chứa một lượng máu khá lớn, vì vậy nó sẽ có màu đỏ tươi và trông giống như kinh nguyệt. Nó có thể chảy ra từng đợt nhỏ hoặc chảy đều hơn. Nếu bạn nằm xuống một lúc và máu đã tích tụ trong âm đạo, bạn có thể thấy máu chảy nhiều hơn một chút và cũng có thể nhiều hơn khi cho con bú.

Ảnh sưu tầm: Internet.

Nguyên nhân nào gây ra tình trạng sản dịch?

Sản dịch là một phần rất bình thường của trải nghiệm sau sinh. Khi nhau thai tách khỏi tử cung sau khi sinh, có các mạch máu hở ở khu vực nhau thai bám vào và chúng bắt đầu chảy máu vào tử cung. Sau khi nhau thai được đưa ra ngoài, tử cung tiếp tục co bóp, đóng các mạch máu đó lại, làm giảm đáng kể tình trạng chảy máu. Các cơn co bóp cũng giúp loại bỏ lớp niêm mạc tử cung còn lại đã hỗ trợ em bé trong thời kỳ mang thai và đưa tử cung của bạn trở lại kích thước bình thường.

Việc chữa lành bệnh trĩ do mang thai và sinh thường cũng có thể gây chảy máu khi bạn đi đại tiện.

Ngay sau khi sinh, bác sĩ sản khoa hoặc nữ hộ sinh có thể xoa bóp tử cung của bạn và tiêm oxytocin tổng hợp (Pitocin) để giúp tử cung co bóp và giảm chảy máu. Khi cho con bú, thúc đẩy cơ thể bạn giải phóng oxytocin tự nhiên, cũng giúp tử cung co bóp - Đó là lý do tại sao bạn có thể cảm thấy đau bụng hoặc đau sau khi sinh khi cho con bú.

Bạn sẽ bị sản dịch dù bạn sinh mổ  hay sinh thường. Nhau thai của bạn sẽ được lấy ra bất kể bạn sinh con theo cách nào và tử cung của bạn vẫn cần thời gian để co lại về kích thước trước khi mang thai. Nhưng nếu bạn sinh mổ, lượng máu chảy ra có thể ít hơn so với những phụ nữ sinh thường.

Thỉnh thoảng, tử cung không co bóp tốt sau khi sinh, dẫn đến mất máu quá nhiều được gọi là xuất huyết sau sinh. Đây là một tình trạng hiếm gặp nhưng có khả năng gây tử vong và phải được bác sĩ xử lý nhanh chóng.

Chảy máu sau sinh kéo dài bao lâu?

Chảy máu sau sinh bình thường thường kéo dài tổng cộng từ bốn đến tám tuần. Quá trình đào thải sản dịch sau sinh diễn ra qua ba giai đoạn chính:

+ Giai đoạn sau khi sinh 0 - 3 ngày: Đây là thời điểm sản dịch có màu đỏ tươi do thành phần chủ yếu là máu và mô nhau thai. Lượng sản dịch thường nhiều và có thể xuất hiện các cục máu đông nhỏ. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bắt đầu quá trình làm sạch tử cung.

+ Giai đoạn sau khi sinh 4 - 10 ngày: Sản dịch bắt đầu thay đổi màu sắc từ đỏ tươi sang màu hồng hoặc nâu nhạt. Lượng sản dịch cũng giảm dần. Trong giai đoạn này, cơ thể vẫn tiếp tục loại bỏ các phần còn lại trong tử cung nhưng quá trình này diễn ra chậm hơn.

+ Giai đoạn sau sinh 11 - 14 ngày: Ở giai đoạn này, sản dịch thường có màu trắng hoặc vàng nhạt và hầu như không còn máu. Đây là dấu hiệu cho thấy tử cung đã gần như hồi phục hoàn toàn. Tùy thuộc vào cơ địa từng đối tượng, trong vòng 2 tháng, tình trạng này sẽ biến mất.

Hình ảnh minh họa các giai đoạn sản dịch (Sưu tầm)

Cách xử lý sản dịch:

Ban đầu, hãy sử dụng băng vệ sinh loại dày. Khi sản dịch của bạn giảm dần, bạn có thể chuyển sang băng vệ sinh thông thường.

Sau khi hết sản dịch, bạn không sử dụng băng vệ sinh ít nhất sáu tuần sau đó vì làm như vậy có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng ở âm đạo và tử cung đang lành lại.

- Trong vài ngày đầu sau khi sinh, bạn có thể cần đi tiểu thường xuyên, ngay cả khi bạn không cảm thấy buồn tiểu. Ngay sau khi sinh, cơ thể bạn đang trải qua nhiều thay đổi và quá trình phục hồi; bàng quang của bạn có thể ít nhạy cảm hơn bình thường, vì vậy bạn có thể không cảm thấy cần đi tiểu ngay cả khi bàng quang của bạn khá đầy. Ngoài việc gây ra các vấn đề về tiết niệu, bàng quang đầy khiến tử cung của bạn khó co bóp hơn, làm tăng nguy cơ chảy máu sau sinh quá nhiều.

Dấu hiệu sản dịch bất thường:

Mặc dù sản dịch sau sinh là hiện tượng tự nhiên nhưng vẫn có những trường hợp bất thường dễ gây nguy hiểm cho sức khỏe. Các dấu hiệu sau đây cho thấy sự bất thường của sản dịch sau sinh:

+ Sản dịch của bạn vẫn còn màu đỏ tươi một tuần sau khi em bé chào đời.

+ Bạn bị chảy máu nhiều bất thường (làm ướt băng vệ sinh trong hai giờ liên tục hoặc có cục máu đông lớn). Đây là dấu hiệu của xuất huyết sau sinh muộn và cần được chăm sóc ngay lập tức.

+ Tình trạng chảy máu của bạn đã thuyên giảm hoặc ổn định nhưng đột nhiên lại tăng trở lại.

Những triệu chứng này cũng là dấu hiệu cho thấy bạn cần được chăm sóc y tế ngay lập tức:

+ Da nhợt nhạt hoặc ẩm ướt

+ Lú lẫn, chóng mặt hoặc cảm thấy ngất xỉu hoặc yếu

+ Nhịp tim nhanh

+ Đau và sưng gần âm đạo

+ Dịch tiết có mùi hôi từ âm đạo của bạn

Nếu đốm đỏ tươi xuất hiện trở lại sau khi sản dịch của bạn đã nhạt màu, thì đó có thể là thứ gọi là chảy máu eschar. Điều này xảy ra khi lớp vảy còn sót lại từ nhau thai của bạn tan ra. Điều này xảy ra vào khoảng ngày thứ 10 sau sinh và chỉ kéo dài trong vài giờ.

Nếu thấy tình trạng sản dịch có bất thường (như trình bày ở trên), cần được thăm khám để can thiệp kịp thời. Sản dịch sau sinh là hiện tượng bình thường và cần thiết để tử cung được làm sạch, cơ thể sớm hồi phục. Nếu ở giai đoạn này sản phụ phát hiện dấu hiệu bất thường về sức khỏe và sản dịch thì cần được đưa tới cơ sở y tế thăm khám ngay.