Nhiều mẹ đã lo lắng khi bác sĩ thông báo thai nhi bị nhẹ cân hơn so với tuần tuổi và sau đó ra sức tẩm bổ. Tuy nhiên, để đưa ra tiên lượng thai nhi có đáng lo ngại hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
Trọng lượng của thai nhi ở mức nào được coi là vượt quá giới hạn cho phép?
Trọng lượng của thai nhi được tính bằng phần trăm trên biểu đồ tăng trưởng. Theo đó, nếu thai nhi nằm trong phạm vi từ 10-90% thì được coi là bình thường. Nếu thai nhi lớn hơn 90% thì có nguy cơ thai to, còn dưới 10% thì có khả năng thai nhi nhỏ hơn so với tuổi thai. Các công thức tính phần mềm tuổi thai và cân nặng của thai nhi ước lượng dựa trên 4 chỉ số chính: đường kính lưỡng đỉnh, chu vi đầu, chu vi bụng và chiều dài xương đùi của thai nhi. Từ đây, người ta ước lượng cân nặng của thai nhi và chia ra các thể của thai nhi kích thước nhỏ. Một số trường hợp thai nhỏ là sinh lý mà không phải là bất thường. Phần lớn là do yếu tố di truyền, kiểu hình cha mẹ quyết định kiểu hình của con. Và trường hợp này được theo dõi như một thai kỳ bình thường.
Do đó, nếu chỉ có chỉ số cân nặng của thai nhi là nhỏ vẫn chưa thể đưa ra tiên lượng cụ thể. Việc đánh giá thai nhi còn phụ thuộc vào các chỉ số đo vòng bụng, đầu và xương đùi.
Thai nhi có trọng lượng nhỏ - khi nào đáng lo ngại?
Nếu thai nhi nhỏ dưới 3%, các bác sĩ sẽ làm thăm dò cụ thể để đánh giá thai nhi.
- Xác định gen, di truyền, nhiễm sắc thể của thai nhi.
- Xem xét về mặt dinh dưỡng của thai nhi, liệu dòng máu truyền từ mẹ sang con có gặp trục trặc và vấn đề gì không?
Quan trọng là các mẹ siêu âm thai phát hiện con nhỏ vào thời điểm nào bởi vì thường không phải thai nhi đã nhỏ ngay từ lúc bắt đầu mang thai mà hay gặp từ quý 2, 3 của thai kỳ. Thời điểm thai nhi xuất hiện càng sớm so với tuổi thai thì yếu tố tiên lượng càng xấu hơn. Ví dụ có những bà mẹ ở quý 3 bắt đầu thấy thai nhỏ, không tăng cân và sau đó thai nhi chững dần càng nhỏ hơn, không phát triển hơn nữa thì đó là giai đoạn thứ 3 của thai kỳ.
Ở giai đoạn thứ 3, các mẹ thường gặp vấn đề rối loạn chuyển hoá, đái tháo đường thai kỳ, rối loạn chuyển hoá mỡ, tăng mỡ máu thì đều ảnh hưởng đến việc vận chuyển chất từ mẹ sang con.
Cũng ở giai đoạn này, bánh rau bắt đầu hoạt động kém đi trong khi nhu cầu trao đổi chất của thai nhi ngày càng tăng thêm thì đó cũng là yếu tố dễ làm cho thai nhi có nguy cơ nhỏ hơn so với tuổi thai.
Nhưng ngược lại, thai nhỏ hơn xuất hiện ngay từ quý 2 của thai kỳ, có trường hợp từ tuần 17, 18 thì có nguy cơ ảnh hưởng bởi các yếu tố di truyền hơn là các bệnh lý của thai nhi.
Các mẹ làm gì khi trọng lượng của thai nhi nhỏ hơn tuổi thai?
Khi được chẩn đoán thai nhi có trọng lượng nhỏ hơn so với tuổi thai, các mẹ đừng quá lo lắng mà ra sức tẩm bổ dinh dưỡng. Việc làm đó không có tác dụng mà chỉ khiến cho các mẹ có nguy cơ bị đái tháo đường thai kỳ, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu. Khi rối loạn chuyển hoá, dòng máu từ mẹ sang con chậm thì còn tăng nguy cơ suy dinh dưỡng và chậm phát triển trong tử cung. Đây là lý do khiến người mẹ tăng cân nhiều mà gần như không vào con.
Vì vậy, việc nên làm của các mẹ lúc này là ăn theo chỉ định của bác sĩ, khám thai, theo dõi tại cơ sở y tế giàu kinh nghiệm trong việc theo dõi thai nhi nhỏ hơn tuổi thai và theo dõi sản bệnh để nếu phát hiện có nguy cơ suy thai trong bụng mẹ thì có biện pháp can thiệp, xử trí kịp thời.
Khi đi sinh, các mẹ nên chọn cơ sở y tế không chỉ giỏi về sản khoa mà còn giỏi về chăm sóc trẻ sơ sinh.
Thai giới hạn tăng trưởng trong tử cung không thể tiên đoán trước và không có biện pháp dự phòng. Do đó, mẹ bầu cần khám thai đều đặn, tầm soát dị tật bẩm sinh cho thai. Nếu có tình trạng thai giới hạn tăng trưởng trong tử cung, cần theo dõi, khám thai theo hướng dẫn của bác sĩ và xác định thời điểm sinh tốt nhất cho bé. Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai là địa chỉ tin cậy sẵn sàng tiếp đón và đồng hành cùng các mẹ.