Sắt là dưỡng chất cần thiết cho quá trình duy trì hệ thống miễn dịch và bảo đảm sự phát triển tế bào, cơ bắp. Người mắc phải tình trạng thiếu sắt sẽ bị mệt mỏi, đau đầu, rụng tóc, giảm khả năng tập trung,... Và kẽm là khoáng chất vi lượng chủ yếu của cơ thể, tham gia vào quá trình chuyển hoá protein, acid nucleic, glucid và trẻ sẽ bị thấp bé, hệ miễn dịch yếu nếu thiếu kẽm.
Vai trò của sắt và kẽm với cơ thể
* Vai trò của sắt
- Sắt có vai trò hỗ trợ tham gia vào các quá trình tạo thành myoglobin và sắc tố hô hấp của cơ.
- Giúp phát triển tế bào thần kinh kết hợp tăng cường hệ thống miễn dịch.
- Tế bào hồng cầu được cung cấp oxy.
- Chuyển hóa thức ăn thành nguồn năng lượng cho cơ thể.
* Vai trò của kẽm
- Tổng hợp các protein bằng cơ chế tạo enzyme.
- Chất kẽm có vai trò quan trọng nhất định trong việc giúp phát triển cơ, xương, trí não. Từ đó, hỗ trợ cải thiện về chiều cao và nhận thức ở bé.
- Có thể duy trì hệ thống miễn dịch của cơ thể.
- Giúp bé ăn ngon miệng nhờ vào khả năng hấp thu và tổng hợp chất đạm.
Hướng dẫn cách bổ sung sắt và kẽm cho trẻ
* Liều lượng bổ sung sắt cho trẻ
- Trẻ 7 - 12 tháng tuổi: 3mg/1 ngày.
- Trẻ 1 - 3 tuổi: 3mg/1ngày.
- Trẻ 4 - 8 tuổi: 5mg/1 ngày.
- Trẻ 9 - 13 tuổi: 8mg/ 1 ngày.
- Trẻ 14 - 18 tuổi: Trai là 11mg/1 ngày, gái là 8mg/ 1 ngày.
* Hàm lượng kẽm cần bổ sung
- Trẻ 0 - 6 tháng tuổi: 2mg/ 1 ngày.
- Trẻ 7 - 12 tháng tuổi: 3mg/ 1 ngày.
- Trẻ 1 - 3 tuổi: 3mg/ 1 ngày.
- Trẻ 4 - 8 tuổi: 5mg/ 1 ngày.
- Trẻ 9 - 13 tuổi: 8mg/ 1 ngày.
- Trẻ 14 - 18 tuổi: Trai là 11mg/ 1 ngày, gái là 8mg/1 ngày.
* Vì sao trẻ thiếu kẽm thường đi đôi với thiếu sắt?
- Kẽm làm tăng sự hấp thu sắt nhờ vào việc kích hoạt những chất vận chuyển sắt kim loại hoá trị 2, điều này đã được nhiều nhà khoa học nghiên cứu và chứng minh. Bên cạnh đó, kẽm còn đóng vai trò là chất xúc tác cho quá trình chuyển hoá sắt tham gia vào việc cấu tạo và tổng hợp nên hồng cầu.
Trẻ sau 6 tháng thường thiếu cả sắt và kẽm.
* Lưu ý khi cho trẻ uống sắt và kẽm
Để giúp bé bổ sung sắt và kẽm đúng cách, mẹ cần lưu ý các điểm sau:
- Mẹ nên cho trẻ uống kẽm trước, uống sắt sau. Vì sắt sẽ cản trở quá trình hấp thu kẽm ở cơ thể nên khi uống sắt trước hoặc dùng 2 chất này quá gần nhau sẽ không có nhiều tác dụng. Và tuyệt đối không nên uống sắt và kẽm cùng lúc.
- Nên uống cách nhau khoảng 2 tiếng trở lên và không tự ý để bé uống kẽm và sắt cùng với magie và canxi.
- Muốn bé tăng khả năng hấp thu thì mẹ cần bổ sung thêm vitamin C. Tuy nhiên chỉ nên cho bé sử dụng trước 17:00 hàng ngày.
- Tránh việc bổ sung quá 150mg kẽm 1 ngày. Vì điều này có thể khiến bé bị giảm khả năng miễn dịch, gây ra các triệu chứng nôn ói, co rút cơ bụng, tiêu chảy.
- Có thể kết hợp kẽm với phốt pho hoặc vitamin B6, vitamin A,... giúp tăng khả năng hấp thu kẽm ở cơ thể.
- Sau khi uống kẽm, nên tránh cho bé ăn thực phẩm chứa chất phytates cản trở quá trình hấp thu các chất.
* Hướng dẫn thời gian sử dụng sắt và kẽm
Để sắt và kẽm phát huy tối đa hiệu quả, bạn nên cho bé sử dụng theo thời gian hướng dẫn sau:
- Mẹ hãy cho bé uống sắt trước khi ăn từ 15 đến 30 phút.
- Uống magie, canxi sau khi ăn sáng 2 giờ.
- Vì vitamin C không dùng sau 5 giờ chiều, mẹ nên cho bé dùng kẽm và vitamin C sau khi ăn trưa 1 - 2 giờ.
Sắt và kẽm là các vi chất rất cần thiết cho sự phát triển của cơ thể do đó cần phát hiện kịp thời các dấu hiệu của thiếu sắt và kẽm, bổ sung kịp thời, đúng cách để cơ thể hấp thu tốt nhất. Tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai các bệnh nhân có triệu chứng nghi ngờ sẽ được làm xét nghiệm định lượng các vi chất và được tư vấn tại phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng.