Dấu hiệu nhận biết trẻ bị tắc lệ đào
Trẻ bị viêm tắc lệ đạo bẩm sinh thì hệ thống dẫn lưu nước mắt sẽ bị tắc nghẽn một phần hoặc hoàn toàn, nước mắt không còn thoát được xuống mũi như bình thường và sẽ gây ra triệu chứng như chảy nước mắt, ra gỉ mắt, đỏ mắt hoặc làm cho mắt bị nhiễm trùng tái đi tái lại nhiều lần. Khi ấn vùng túi lệ thấy nước trào ra, có thể kèm mủ và nhầy.
Nguyên nhân trẻ bị tắc lệ đào
Ở trẻ em, khi còn trong bụng mẹ ở thời kỳ đầu hệ thống lệ đạo là một ống đặc. Đến những tháng cuối của thời kỳ thai nghén hệ thống lệ đạo mới trở lên rỗng. Sự biến đổi từ đặc sang rỗng của lệ đạo được gọi là quá trình tạo ống. Đa số trẻ khi sinh ra, lệ đạo đã thông suốt để thực hiện chức năng dẫn lưu nước mắt. Chỉ ở một số ít trẻ, quá trình tạo ống vẫn tiếp tục cho đến sau khi sinh 1- 2 tuần mới hoàn chỉnh. Khoảng 6% trẻ sinh ra bị tắc lệ đạo bẩm sinh.
Sơ đồ hệ thống tuyến lệ
Phương pháp điều trị tắc lệ đạo ở trẻ sơ sinh
Điều trị viêm tắc lệ đạo bẩm sinh: Tùy theo tuổi của trẻ khi đến khám mà có thể áp dụng các phương pháp điều trị khác nhau. Đối với trẻ 2 - 4 tháng tuổi và những trẻ khám lần đầu, trước tiên nên điều trị bằng day, xoa ấn vùng túi lệ kết hợp tra mắt kháng sinh. Không nên bơm thông lệ đạo ngay từ lần khám đầu vì dễ gây tổn thương.
- Kỹ thuật day ấn vùng túi lệ:
+ Đặt trẻ nằm, một tay giữ đầu trẻ. Dùng ngón trỏ của tay kia đặt lên góc trong mắt, hướng lên trên tạo với trục mắt một góc khoảng 10- 15 độ. Ấn nhẹ đầu ngón trỏ và day ngược lên phía trên và về phía mắt để đẩy mủ ở trong túi lệ (nếu có) qua lệ quản ra ngoài.
+ Dùng bông lau sạch mủ nhầy, nhỏ 1- 2 giọt kháng sinh vào túi kết mạc, chờ 1- 2 phút sau đó đặt lại đầu ngón trỏ vào vị trí cũ, ấn một áp lực vừa phải và miết dọc xuống dưới về phía cạnh mũi, lặp lại thao tác 10- 15 lần.
+ Mỗi lần day ấn khoảng 2- 5 phút, ngày thực hiện khoảng 7- 10 lần.
+Tác dụng chủ yếu là day ấn gây áp lực nhẹ nhàng đến ống dẫn lệ,giúp thông chất lỏng khỏi những đoạn bị tắc và giải phóng điểm bít tắc.
- Kỹ thuật bơm thông lệ đạo:
Khi phương pháp day ấn túi lệ không có hiệu quả và trẻ đủ 4 tháng tuổi trở lên thì sẽ tiến hành bơm thông lệ đào.
Tại phòng khám mắt - Bệnh viện Sản nhi Lào Cai, khoảng 30% trẻ đến khám bị tắc tuyên lệ bẩm sinh, 70% trẻ điều trị khỏi bằng phương pháp day ấn vùng túi lệ. Phương pháp này là sáng kiến cải tiến kỹ thuật của Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai năm 2018 và được áp dụng cho đến nay, mang lại kết quả tốt trong công tác điều trị.
Bởi vậy, các bố mẹ khi thấy trẻ sơ sinh có dấu hiệu của bệnh tắc tuyến lệ bẩm sinh, hãy đưa trẻ đến ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Ths.Bs nhãn khoa Vũ Hồng Minh - P.Trưởng khoa Khám bệnh