I. Khái niệm
Viêm tụy mãn là viêm tụy dai dẳng dẫn đến tổn thương cấu trúc vĩnh viễn với xơ hóa và chèn ép ống dẫn, tiếp theo là giảm chức năng ngoại tiết và nội tiết. Uống rượu và hút thuốc lá là hai yếu tố nguy cơ chính. Đau bụng là triệu chứng chủ yếu ở hầu hết các bệnh nhân. Chẩn đoán thường được thực hiện bằng các chẩn đoán hình ảnh và xét nghiệm chức năng tụy. Điều trị chủ yếu bao gồm kiểm soát đau và quản lý sự suy tụy.
II. Nguyên tắc dinh dưỡng
- Năng lượng: 30 – 35 Kcal/kg cân nặng/ ngày.
- Protein: 1g/kg cân nặng/ ngày.
- Glucid: 60 – 70% tổng năng lượng.
- Lipid: 15 -20% tổng năng lượng.
- Đủ vitamin, nhất là vitamin nhóm B.
- Thức ăn dễ tiêu, chia nhiều bữa, không dùng thực phẩm lạ dễ gây dị ứng.
III. Lời khuyên dinh dưỡng
1. Lựa chọn thực phẩm
a. Thực phẩm nên dùng
- Gạo, khoai tây, khoai lang, đường.
- Các chất đạm quý để cơ thể nhanh hồi phục: thịt nạc, sữa tách béo…
- Dầu thực vật: dầu đậu nành, dầu vừng, dầu lạc…
- Rau xanh, quả chín; 300 – 500g/ ngày.
b. Thực phẩm hạn chế dùng
- Mỡ động vật, phủ tạng động vật.
- Các chất kích thích: gia vị, rượu, chè, cà phê.
- Kiêng hẳn rượu, bia.
- Hạn chế dầu mỡ trong chế biến các món xào, rán quay.
*Lưu ý: Hạn chế các bữa ăn thịnh soạn.
IV. Thực đơn mẫu
1. Năng lượng: 1900 - 2000kcal
- Protit: 14% - Lipid: 20% - Gluxit: 66%
2. Thực đơn mẫu
THỰC ĐƠN MẪU CÁC BỮA ĂN TRONG NGÀY
Bữa sáng:
Cháo thịt nạc
Gạo: 30g
Thịt nạc: 30g
Dầu ăn: 5ml
(1 thìa cà phê)
|
Bữa trưa: Cơm
Gạo tẻ: 130g ( 2 lưng bát cơm)
Thịt bò xào cần tỏi: Thịt bò 50g, cần tỏi 50g.
Giò lụa 30g (1 miếng)
Cải bắp luộc: 200g (1 miệng bát con)
Dầuăn: 10ml
|
Bữa tối: Cơm
Gạo tẻ: 130g (2 lưng bát cơm)
Mọc xốt: 40g (3 viên)
Tôm rang đồng: 30g
(3-4 con trung bình)
Su su luộc: 200g (1 miệng bát con)
Dầu ăn 10ml
|
Bữa phụ sáng:
Chuối tiêu 1 quả
|
Bữa phụ chiều:
Chè khoai lang
Khoai lang: 120g
Bột dong lọc: 25g
Đường kính: 20g
|
|
3. Thực phẩm thay thế tương đương
Nhóm chất đạm
|
Nhóm chất bột đường
|
Chất béo
|
Muối
|
100g thịt lợn nạc tương đương
|
100g gạo
tương đương
|
1 thìa dầu ăn (5ml) tương đương
|
1g muối tương đương
|
100g thịt bò,
100g thịt gà,
100g tôm,
100g cá nạc,
2 quả trứng vịt,
3 quả trứng gà,
8 quả trứng chim cút
200g đậu phụ.
|
2 lưng bát cơm,
100g bột mỳ,
170g bánh mỳ,
100g bánh quy,
100g miến,
100g phở khô, bún khô,
250g bánh phở tươi
300g bún tươi,
400g khoai củ các loại.
|
8g lạc hạt,
8g vừng.
|
5ml nước mắm,
7ml magi
|
Chú ý:
- Dựa vào thực phẩm thay thế tương đương để ăn đa dạng thực phẩm.
CN Dinh Dưỡng: Nguyễn Đức Vỹ