1 . Xét nghiệm beta hCG là gì
- HCG vết tắt của Huma Chorionic Gonadotropin - là một hormon được tiết ra từ các tế bào hình thành trong nhau thai sau khi trứng rụng được thụ tinh và làm tổ.
- Xét nghiệm beta HCG là một xét nghiệm kiểm tra nồng độ beta HCG trong máu hoặc nước tiểu. Chỉ số này có thể được xem là một marker quan trọng để chuẩn đoán có thai sớm bởi vì nồng độ HCG tăng rất nhanh sau khi trứng được thụ tinh, thường là tăng gấp đôi cứ mỗi 48-72 h. Tuy nhiên HCG sẽ không tăng mãi mà sẽ đạt cực đại khoảng tuần thứ 8-10, sau đó giảm và ổn định trong suốt thai kỳ.
2 . Mục đích của xét nghiệm beta HCG là gì
Như ta đã biết ý nghĩa quan trọng nhất của xét nghiệm beta HCG là để chuẩn đoán có thai từ khi rất sớm kể cả khi chưa có dấu hiệu chậm kinh ở phụ nữ mang thai. Khi hormon HCG tăng cao trên ngưỡng sinh lý thì có thể kết luận đã có thai. Lúc này cần phải xét nghiệm thêm lần hai sau 48h-72 h để theo dõi diễn biến của nồng độ HCG và loại trừ các trường có thể gây dương tính giả như sử dụng thuốc.
Nồng độ HCG trong cơ thể phụ nữ sẽ cho biết tình trạng :
- Xác định số thai: dựa vào nồng độ beta HCG có thể dự đoán được một người mang thai đơn hay đa thai. Ở giai đoạn sớm khi nồng độ HCG tăng rất cao so với mức cùng độ tuổi thai thì có thể nghi ngờ đa thai. Nhưng phải kết hợp với siêu âm thai thì mới kết luận được.
- Kết hợp với siêu âm tử cung phần phụ để phát hiện sớm thai ngoài tử cung;
- Phát hiện thai lưu , cần kết hợp với siêu âm thai;
- Tầm soát hội chứng Down của thai nhi;
- Phát hiện các bệnh lý liên quan đến tế bào nuôi ở nhau thai hoặc các bệnh lý ở tử cung , buồng trứng ;
- Dự đoán tuổi thai nhi một cách tương đối
3. Khi nào nên xét nghiệm beta HCG
- Kiểm tra bạn có thai hay không ?
- Sử dụng để tìm thai ngoài tử cung.
- Tìm kiếm và kiểm tra thai trứng để đưa ra hướng điều trị .
- Đau bụng , chậm kinh hoặc rong kinh kéo dài.
- Ngoài ra sử dụng xét nghiệm này kết hợp với các xét nghiệm tầm soát khác để tìm kiếm xem thai nhi có bị tăng các nguy cơ mắc phải dị tật bẩm sinh hay không?
- Tìm kiếm và kiểm tra nhằm điều trị ung thư có nguồn gốc từ tinh trùng hoặc trứng (hay còn gọi là u tế bào mầm) như ung thư tinh hoàn hoặc ung thư buồng trứng. Đối với các trường hợp này, bác sỹ có thể yêu cầu tiến hành xét nghiệm alpha-fetoprotein kết hợp cùng với xét nghiệm beta.
Dưới đây là bảng theo dõi nồng độ hCG dựa trên tuổi thai (tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh cuối cùng):
Tham khảo: Cách tính tuổi thai
3 tuần
|
5 – 50 mIU/ml
|
4 tuần
|
5 – 426 mIU/ml
|
5 tuần
|
18 – 7,340 mIU/ml
|
6 tuần
|
1,080 – 56,500 mIU/ml
|
7-8 Tuần
|
7, 650 – 229,000 mIU/ml
|
9-12 tuần
|
25,700 – 288,000 mIU/ml
|
13-16 tuần
|
13,300 – 254,000 mIU/ml
|
17-24 tuần
|
4,060 – 165,400 mIU/ml
|
25-40 tuần
|
3,640 – 117,000 mIU/ml
|
Phụ nữ không mang thai
|
<5.0 mIU/ml
|
Phụ nữ mãn kinh
|
9,5 mIU/ml
|
4. Những lưu ý khi làm xét nghiệm beta HCG là
- Thời điểm nên xét nghiệm máu để có kết quả chính xác nhất là vào buổi sáng;
- Xét nghiệm beta không nên thực hiện quá sớm hoặc quá muộn;
- Xét nghiệm cần được thực hiện kèm theo siêu âm và các chẩn đoán thai kỳ khác để có kết luận chính xác về tình trạng mang thai;
- Không nhất thiết phải nhịn ăn trước khi làm xét nghiệm .
Tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai, xét nghiệm nồng độ hCG đang làm trên máy cobas e 411 cho kết quả chính xác và hiệu quả cao. Kết hợp với đội ngũ bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm giúp đọc kết quả và đánh giá tình trạng bệnh xác thực và có hướng điều trị thích hợp với từng đối tượng.
KTV Nguyễn Thị Phương – Khoa Xét nghiệm