Tai là nơi thường có những tạp khuẩn, bụi, dị vật rất dễ gây viêm nhiễm nếu giữ vệ sinh không tốt. Bên cạnh đó, tai cũng thường bị nhiễm khuẩn nếu có ráy tai, dùng những vật ngoáy tai, làm tổn thương tai. Trong điều trị viêm tai, cách sử dụng thuốc nhỏ tai rất quan trọng.

Ảnh minh họa: Internet

1. Các loại thuốc nhỏ tai

Thuốc nhỏ tai được bào chế dưới dạng dung dịch chỉ dùng để nhỏ vào tai, không được dùng cho các mục đích khác và cũng không dùng để bôi hoặc nhỏ vào chỗ khác. Thuốc nhỏ tai có nhiều loại, tùy theo thành phần hoạt chất là loại gì mà mục đích sử dụng để chữa triệu chứng hay nguyên nhân gây bệnh. Khi dùng thuốc hầu như chỉ tập trung ở tai nên đạt hiệu quả cao và ít tác dụng phụ hơn so với các dạng thuốc khác.

- Thuốc kháng sinh:  Các thuốc nhỏ tai có thành phần hoạt chất là các loại thuốc kháng sinh, hiện nay có rất nhiều dùng trong trường hợp nhiễm khuẩn ở tai như kháng sinh gentamycin, neomycin, ciprofloxacin, tobramycin. Với những loại thuốc này phải tuân thủ chặt chẽ theo quy định sử dụng thuốc kháng sinh để tránh những tai biến đáng tiếc như sốc phản vệ, dị ứng…

- Thuốc kháng nấm: Một số thuốc kháng nấm như clotrimazole cũng được dùng trong trường hợp bị nấm trong tai.

- Thuốc phối hợp: Nhiều loại thuốc nhỏ tai được kết hợp các loại thuốc kháng sinh, kháng nấm cùng với thuốc kháng viêm như hydrocortison, fluorohydrocortison, dexamethason hoặc kết hợp các loại thuốc kháng sinh nói trên với thuốc kháng viêm corticoid như dexamethason, polymyxin B… Đây là những nhóm hoạt chất rất hay dùng trong thuốc nhỏ tai và cũng có thể gây phản ứng có hại như khi dùng thuốc có cùng hoạt chất dạng khác nên phải rất thận trọng khi sử dụng.

- Thuốc làm khô tai: Một số thuốc nhỏ tai có thành phần hoạt chất là acid acetic (giấm trắng), isopropyl alcohol, rượu hay kết hợp giấm và rượu có tác dụng giảm pH ở tai, không cho vi khuẩn phát triển. Do đó, thuốc có tác dụng phòng ngừa và điều trị một số dạng viêm tai nhẹ hoặc vừa.

- Thuốc làm mềm ráy tai, loại bỏ ráy tai như: carbamid peroxid, triethanolamin polypeptid oleat, docusate, olive oil cũng thường được sử dụng để làm sạch tai, bảo vệ tai tránh bị viêm nhiễm.

- Thuốc lau tai, rửa tai: thường dùng là các loại dung dịch sát khuẩn như nước ôxy già, nước muối sinh lý nhằm làm sạch dịch mủ, dịch nhầy, dịch máu ở tai.

- Trường hợp tai bị viêm nhiễm nặng làm cho người bệnh đau đớn, ảnh hưởng đến sinh hoạt cần phải dùng một số thuốc giảm đau tai, kết hợp với thuốc gây tê nếu cần phải nạo vét ổ viêm nhiễm. Thuốc gây tê benzocain, pramoxin, lidocain, gây tê kết hợp với kháng viêm, giảm đau antipyrin giúp giảm đau ở những trường hợp viêm tai. Do mỗi loại thuốc nhỏ tai có công dụng khác nhau nên khi có vấn đề gì ở tai cần đến bác sĩ khám để được chỉ định thuốc thích hợp.

2. Lưu ý khi dùng thuốc nhỏ tai

- Tư thế nhỏ thuốc: Để tư thế đầu sao cho một bên tai hướng xuống đất. Nếu tự nhỏ thuốc thì tư thế dễ nhất là đứng hoặc ngồi, nghiêng đầu sang 1 bên. Còn nếu nhỏ thuốc cho người khác thì tư thế dễ nhất là bệnh nhân nghiêng đầu hoặc nằm nghiêng về 1 bên;

- Thực hiện nhỏ thuốc: Với người trưởng thành, nhẹ nhàng kéo vành tai hướng lên và về phía sau. Còn với trẻ em thì người nhỏ thuốc nhẹ nhàng kéo vành tai xuống và hướng về phía sau. Tiếp theo, bóp chính xác số giọt thuốc vào tai (theo chỉ định của bác sĩ). Sau đó nhẹ nhàng kéo ống tai lên - xuống để thuốc chảy vào trong tai, giữ đầu nghiêng khoảng 2 - 5 phút để thuốc đi vào trong ta. Cuối cùng, lau sạch thuốc thừa ở ngoài tai bằng cách dùng khăn giấy hoặc khăn vải sạch, đậy nắp lọ thuốc, bảo quản thuốc theo hướng dẫn sử dụng;

- Không sử dụng ống nhỏ thuốc bị sứt mẻ, nứt hoặc bẩn; không để đầu ống nhỏ của lọ thuốc chạm vào tai, ngón tay hay các bề mặt khác (để tránh bị nhiễm vi khuẩn). Bên cạnh đó, không làm ấm thuốc bằng nước nóng vì có thể khiến thuốc bị quá nóng, gây tổn thương tai. Đồng thời, không dùng chung thuốc nhỏ tai với người khác để tránh vi khuẩn lây lan rộng hơn;

- Thời gian điều trị: Không quá 10 ngày. Nếu quá thời hạn mà bệnh không đỡ thì nên đánh giá lại phương pháp điều trị. Dừng ngay thuốc nếu cơ thể có những dấu hiệu bất thường như đau nhức tai, ù tai, chóng mặt,...

- Sau khi dùng thuốc, một số bệnh nhân có thể bị ngứa râm ran khi nhỏ thuốc lần đầu. Tuy nhiên, nếu cảm giác khó chịu không biến mất trong vòng 10 - 15 phút hoặc càng thấy khó chịu nhiều hơn thì bệnh nhân nên ngừng nhỏ thuốc, liên hệ với bác sĩ. Ngoài ra, người bệnh nên gọi cho bác sĩ nếu bị sưng ở trong tai sau khi dùng thuốc nhỏ tai. Nếu sau khi nhỏ thuốc, tai bị ù thì nên nghiêng tai nhỏ xuống dưới, lấy bông tai sạch để ở cửa tai để hút hết lượng thuốc còn lạ trong ống tai. Với những dấu hiệu bất thường khác của tai, nên tái khám càng sớm càng tốt.

Tham khảo: Bệnh viện Đa khoa Vinmec, Bệnh viện Đa khoa Ninh Bình.

Dược sỹ Lù Huyền Trinh – Khoa Dược - VTYT