Xét nghiệm sinh hóa máu có vai trò rất quan trọng không chỉ đối với việc đánh giá khả năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể mà còn cung cấp cơ sở để chẩn đoán và hỗ trợ lên phác đồ điều trị một số bệnh lý.
Xét nghiệm sinh hóa máu là gì?
Xét nghiệm sinh hóa máu là xét nghiệm được thực hiện với mẫu bệnh phẩm là máu nhằm mục đích đo nồng độ chất hóa học nhất định có trong máu. Xét nghiệm này cung cấp những thông tin quan trọng về mức độ hoạt động của gan, thận và nhiều cơ quan khác. Kết quả xét nghiệm cung cấp cơ sở nhận biết khả năng hoạt động của các cơ quan và gợi ý bất thường hoặc bệnh lý.
Có rất nhiều loại xét nghiệm sinh hóa máu khác nhau, tùy vào bệnh cảnh mà bác sĩ sẽ chỉ định loại xét nghiệm phù hợp để tránh dư thừa không cần thiết. Các chất sinh hóa quan trọng và phổ biến thường được chỉ định trong xét nghiệm gồm: men gan, chất điện giải, chất creatinin đánh giá khả năng lọc của thận, đường, chất béo, các loại protein. Một số bệnh lý đặc biệt có thể bác sĩ sẽ yêu cầu xét nghiệm sinh hóa để khảo sát thêm nồng độ vitamin, hormone và khoáng chất.
Vai trò của xét nghiệm sinh hóa máu
Đối với xét nghiệm y khoa làm đúng quy trình xét nghiệm sinh hóa máu được xem như là công cụ hỗ trợ hiệu quả cho chẩn đoán và điều trị. Cụ thể, loại xét nghiệm này sẽ giúp:
- Đánh giá chung về thể trạng sức khỏe tổng quát.
- Giúp kiểm tra chức năng của một số cơ quan như gan, thận.
- Kiểm tra chức năng của một số tuyến nội tiết như tuyến thượng thận, tuyến giáp, hệ sinh dục,...
- Kiểm tra sự cân bằng của điện giải và nước ở môi trường ngoại bào.
- Cung cấp cơ sở phục vụ chẩn đoán một số bệnh lý và tình trạng y khoa.
- Cung cấp cơ sở so sánh diễn tiến bệnh học hoặc khả năng đáp ứng điều trị về sau.
Một số lưu ý khi thực hiện xét nghiệm sinh hóa máu
- Thời điểm lấy mẫu xét nghiệm tốt nhất: Tùy vào từng thời điểm lấy máu mà nồng độ của một số chất có thể thay đổi. Nguyên nhân của tình trạng này là do sự biến đổi của nhịp sinh học. Vì thế, để đảm bảo tính chính xác của kết quả, người bệnh nên lấy máu trước 10 giờ sáng. Riêng xét nghiệm định lượng thuốc thì mẫu bệnh phẩm cần phải được lấy trước khi người bệnh dùng liều thuốc tiếp theo.
- Tư thế của người bệnh khi lấy bệnh phẩm xét nghiệm: Trước khi lấy máu, người bệnh cần nghỉ ngơi khoảng 10 phút. Tư thế khi lấy mẫu bệnh phẩm có thể làm thay đổi nồng độ của một số chất trong máu. Ví dụ như: khi người bệnh thay đổi tư thế từ nằm sang ngồi, một số chất có thể bị thay đổi nồng độ, cụ thể như: giảm 3% Ure, tăng 3% Kali, tăng 4% Canxi, tăng 5% Creatin, tăng 10% Protein, tăng 18% Cholesterol,...
- Về ống xét nghiệm: Mỗi loại xét nghiệm khác nhau cần phải đựng bệnh phẩm vào từng ống riêng. Sau khi mẫu xét nghiệm đã được cho vào ống cần phải đậy nắp ống lại và nhẹ nhàng đảo ngược 5 - 10 lần; riêng ống không chống đông tuyệt đối không được lắc ống.
Hiện nay, các xét nghiệm sinh hóa được thực hiện thường xuyên tại khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai. Với trang bị đầy đủ, hệ thống máy móc hiện đại cùng đội ngũ bác sỹ chuyên khoa, kỹ thuật viên có chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm xét nghiệm được thực hiện nhanh chóng, chính xác cao, phục vụ hiệu quả cho quá trình khám và điều trị tại đơn vị.
Vũ Thu Thủy – Khoa Xét nghiệm