Gây tê ngoài màng cứng - Kỹ thuật giúp mẹ bầu không đau sau sinh mổ
(Giảm đau sau mổ lấy thai)
Vết
mổ sau khi sinh khiến mẹ bầu cảm thấy vô cùng đau đớn, gây ảnh hưởng trực tiếp
đến sức khỏe cũng như vấn đề vận động, cho con bú hay trầm cảm sau sinh. Để cải thiện tình trạng
này, Bệnh viện Sản Nhi Lào Cai đã và đang triển khai dịch vụ kỹ thuật mới:
“Giảm đau sau mổ bằng phương pháp gây tê ngoài màng cứng”.
Gây
tê ngoài màng cứng là gì?
Gây tê ngoài màng cứng là kĩ thuật sử dụng thuốc tê tại chỗ
hoặc các thuốc thuộc dòng họ mocphin bơm vào khoang ngoài màng cứng để giảm đau
nhờ các thuốc này ngấm trực tiếp vào các rễ thần kinh hoặc các ổ nhận cảm đặc
hiệu.
.
Sở dĩ phương pháp này được đánh giá cao vì tính linh hoạt của nó, bởi có thể
dùng như một kỹ thuật vô cảm (làm một vùng cơ thể mất cảm giác hoàn toàn), hoặc
chỉ sử dụng để giảm đau.
Gây tê ngoài màng cứng
có đau không?
Một số phụ nữ lo sợ việc gây tê ngoài
màng cứng hơn cả việc sinh con. Tuy nhiên, hầu hết những ai đã từng thực hiện
đều cho biết thủ thuật gây tê ngoài màng cứng dễ chịu hơn nhiều so với những
cơn đau khi bị kim tiêm dịch truyền hay thậm chí so với một cơn co thắt tử cung
khi sinh. Bạn có thể cảm nhận được thuốc tê đang được truyền vào cơ thể qua
cathater. Qúa trình tiêm thuốc gây tê chỉ mất khoảng 5 giây. Thuốc tê sẽ bắt
đầu phát huy tác dụng sau 2 – 3 phút và đạt đỉnh sau 7 – 10 phút. Vì vậy cơn đau
của bạn sẽ chấm dứt hoàn toàn sau 10 phút.
Hình ảnh: Giảm đau sau mổ bằng gây tê ngoài màng cứng
Gây tê ngoài màng cứng có
ảnh hưởng đến mẹ và bé không?
Phương pháp này dễ làm
tăng nhiệt độ cơ thể do tác dụng của thuốc tê gây dãn mạch máu, tuy nhiên không
ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé. Trưởng hợp sau mổ lấy thai, nếu không gây tê,
cơn đau sẽ kích thích cơ thể giải phóng các hormone gây stress vào trong mạch
máu, làm tăng nhịp tim cũng như tăng chuyển hướng máu từ tử cung. Ngoài ra, cơn
đau sẽ làm mẹ bầu hạn chế vận động, sinh hoạt cũng như cho con bú. Và gây tê
ngoài màng cứng sẽ khắc phục được tất cả các hiện tượng này mà không gây ảnh
hưởng cho mẹ và bé.
Giảm
đau sau mổ bằng gây tê ngoài màng cứng
Ngoài công dụng giúp mẹ bầu đẻ không đau khi sinh thường hay
sinh mổ, gây tê ngoài màng cứng
còn có lợi ích giảm đau sau mổ đến 48 – 72h.
Để
thực hiện được thủ thuật này, bác sĩ sẽ dùng thuốc tê có nồng độ thấp hay nhóm
thuốc họ opioids, hoặc cả hai, sau đó tiêm qua cathater ngoài màng cứng vào
trong khoang ngoài màng cứng. Lượng thuốc này sẽ giúp mẹ không còn cảm thấy đau
đớn trong suốt 48h – 72h sau mổ, đồng thời giảm cả ảnh hưởng do phẫu thuật lên
các cơ quan trong cơ thể. Đặc biệt, với phương pháp này, mẹ bầu vẫn có thể sinh
hoạt, đi lại, vận động và cho con bú bình thường.
Hình ảnh: Luồn Cathater vào khoang ngoài màng cứng để tiêm thuốc
tê
Những
lưu ý khi tiến hành phương pháp gây tê ngoài màng cứng
Trước khi tiến hành gây tê ngoài màng cứng để giảm đau sau sinh mổ,
mẹ bầu cần tìm hiểu đầy đủ thông tin về nguy cơ, rủi ro, biến chứng và tác dụng
phụ của thuốc gây tê mà cơ thể mẹ có thể gặp phải. Cần thăm khám và nghe tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để chắc chắn mình có
thể sử dụng kỹ thuật này không nhé.
Trong quá trình gây tê, cần làm theo đúng yêu cầu của bác sĩ về
tư thế (có thể ngồi cong lưng hoặc nằm nghiêng sao cho hai đầu gối gập vào
bụng, đầu cúi sâu xuống ngực...).
Khi bác sĩ bắt đầu tiêm thuốc tê, thuốc chảy tới đâu, mẹ bầu sẽ
cảm thấy man mát, tê tê chỗ đó. Sau khoảng 15 phút, thuốc tê bắt đầu có tác
dụng, cảm giác đau đớn của mẹ sẽ không còn nữa và việc “vượt cạn” sẽ nhẹ nhàng
hơn bao giờ hết./.
BS.CKI Gây mê hồi sức – Lê Minh Tuấn