Tiêu chảy là bệnh rất phổ biến ở trẻ em. Rất nhiều nguyên nhân gây tiêu chảy cho trẻ, trong đó thường gặp nhất là virus Rota, vi khuẩn E.coli, Shigella, Salmonella enterocoltica, vi khuẩn tả Vibrrio cholerae... Khi bị tiêu chảy trẻ sẽ đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong ngày (nhiều hơn 3 lần), ngoài ra trẻ có thể bị nôn, đau bụng, chướng hơi, sốt, ho, chảy nước mũi. Tiêu chảy kéo dài có thể gây tình trạng mất nước, suy dinh dưỡng thậm chí là tử vong ở trẻ.Những hiểu biết về các thuốc điều trị tiêu chảy ở trẻ em sẽ giúp các bậc cha mẹ sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả, giảm thời gian và mức độ nặng của bệnh tiêu chảy, giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.
Nếu chưa có tình trạng mất nước, có thể điều trị tiêu chảy tại nhà cho trẻ. Các loại thuốc điều trị tiêu chảy tại nhà chủ yếu nhằm bù nước, bù các chất điện giải và tăng sức miễn dịch cho trẻ.
Oresol (ORS) là dung dịch bù nước và điện giải có nồng độ thẩm thấu thấp nhất theo khuyến cáo mới nhất của Tổ chức y tế thế giới WHO được dùng trong điều trị các trường hợp mất nước. Điểm quan trọng trong điều trị tiêu chảy là phải bổ sung đủ nước và điện giải cho trẻ, trẻ tiêu chảy và nôn càng nhiều thì càng cần tăng cường dịch cho trẻ.
Ưu điểm của ORS nồng độ thẩm thấu thấp là làm giảm khối lượng tiêu chảy và nôn, độ an toàn và hiệu quả điều trị cao hơn.
Một số loại Oresol trên thị trường hiện nay
|
Thành phần Oresol
|
Nồng độ điện giải tương đương trong 1 gói Oresol pha trong 200ml nước
|
Khuyến cáo mới nhất của WHO/UNICEF
|
|
Glucose
|
75
|
75
|
|
Kali
|
20
|
20
|
|
Natri
|
75
|
75
|
|
Chloride
|
65
|
65
|
|
Citrate
|
10
|
10
|
|
Độ thẩm thấu
|
245
|
245
|
Thành phần và nồng độ điện giải trong 1 gói Oresol được sử dụng tại BV Sản Nhi
Cách sử dụng dung dịch Oresol trong trị tiêu chảy ở trẻ em:
Nên cho trẻ uống ORS sau mỗi lần trẻ tiêu chảy và giữa những lần trẻ tiêu chảy cho đến khi ngừng tiêu chảy.
Liều lượng được khuyến cáo cho trẻ như sau:
Trẻ nhũ nhi (từ 1 tháng tuổi đến dưới 1 tuổi): uống 50ml/lần, ngày uống khoảng 2 – 3 lần.
Trẻ 2 – 6 tuổi: uống 100ml/lần, ngày uống 2 – 3 lần.
Trẻ 6 – 12 tuổi: uống 150ml/lần, ngày uống 2 – 3 lần.
Trẻ lớn: cho trẻ uống theo nhu cầu.
Cách pha dung dịch Oresol:
Trước khi pha ORS, cha mẹ hãy rửa tay thật sạch bằng xà phòng. Dụng cụ dùng để pha phải thật sạch sẽ. Phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi pha dung dịch ORS, vì các sản phẩm ORS trên thị trường hiện rất đa dạng, có loại pha sẵn, có loại dạng gói, loại dạng viên, có nhiều hương vị như vị cam, vị dừa cho trẻ dễ uống. Thể tích nước cần thiết để pha cũng khác nhau, có loại pha trong 200ml, có loại pha trong 250ml, có loại pha trong 1 lít nước, không tự ý chia nhỏ thuốc thành nhiều lần pha. Phải đong đúng lượng nước theo hướng dẫn của nhà sản xuất để pha ra dung dịch ORS có nồng độ đúng, nếu pha không đủ nước, dung dịch quá đặc khi sử dụng sẽ gây nguy hiểm cho trẻ, nếu pha quá nhiều nước, dung dịch thu được quá loãng, sẽ không đạt hiệu quả như mong muốn. Dung dịch sau khi pha chỉ sử dụng trong 24 giờ. Nếu không sử dụng hết sau thời gian này, phải bỏ đi và pha mới.
Dùng nước nguội để pha thuốc Oresol, không pha với nước khoáng vì trong nước khoáng có sẵn các ion điện giải sẽ làm sai lệch tỉ lệ các chất điện giải. Không pha với sữa, canh, nước trái cây, nước giải khát. Sau khi pha xong, không được đun sôi dung dịch.
Khi pha Oresol vào nước, sẽ có được một dung dịch hơi đục. Vì vậy, cần lắc hoặc khuấy kỹ trước khi uống. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về việc sử dụng thuốc này, hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ.
Đối với trẻ nhỏ, có thể dùng bơm tiêm (không có kim) hoặc ống nhỏ giọt để bơm từ từ ORS vào miệng trẻ. Với trẻ lớn hơn 2 tuổi, có thể cho trẻ uống từng ngụm bằng thìa. Trẻ lớn hơn cho uống bằng cốc. Nếu trẻ nôn sau khi uống ORS, nên ngừng khoảng 10 phút sau đó tiếp tục cho uống dung dịch ORS nhưng uống chậm hơn.
Dược sỹ Vương Lệ Hà – Khoa Dược - VTYT