I. Chăm sóc sản phụ ngay sau sinh mổ
Sau sinh mổ, sản phụ sẽ được chuyển sang phòng hậu phẫu theo dõi, lúc này thuốc tê vẫn còn tác dụng nên sản phụ vẫn chưa cảm thấy đau hay khó chịu.
Một số tác dụng phụ của thuốc gây tê có thể khiến sản phụ khó chịu như buồn nôn, nôn, lạnh, run người.
Sản phụ nên nằm thẳng người, đầu nghiêng sang một bên để đề phòng bị nôn trớ. Khi thuốc gây tê hết, mẹ sẽ cảm thấy hơi đau nhức tại vùng vết mổ. Nếu quá đau, sản phụ có thể nói với bác sĩ về việc cho thêm thuốc giảm đau. Thuốc giảm đau hoàn toàn không ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ, nên bạn có thể yên tâm sử dụng. Người mẹ nên nằm yên tại một vị trí trên giường bệnh vì khi thay đổi tư thế sẽ rất khó khăn và đau.
II. Cách chăm sóc và theo dõi sản phụ sau sinh mổ
1. Chăm sóc vết mổ
Sau sinh sản phụ sẽ được sử dụng các thuốc giảm đau, kháng sinh và được bác sĩ thăm khám hàng ngày, điều dưỡng thay băng vệ sinh vết mổ để biết về tình hình và đánh giá vết mổ cũng như của sản phụ sau sinh để tránh được các biến chứng và nhiễm trùng vết mổ. Sau 7 ngày, sản phụ được cắt chỉ vết mổ
Sử dụng các dung dịch, thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý sử dụng các loại thuốc.
Trước thời gian cắt chỉ , nếu đi tắm, sản phụ chỉ nên lau người bằng khăn bông mềm để tránh chạm đến vết mổ và lau từ phía trước ra đằng sau để tránh nhiễm trùng. Sản phụ cũng cần lưu ý không để vùng da xung quanh vết mổ bị nhiễm bẩn.
Sau cắt chỉ, sản phụ dùng khăn bông có chất liệu mềm, sạch sẽ để lau khô vết mổ sau khi tắm. Luôn giữ và chăm sóc vết mổ sau sinh được sạch sẽ, có thể sử dụng một số sản phẩm về liền sẹo, chống lồi sẹo để thoa thúc đẩy quá trình phục hồi sẹo và tránh nhiễm trùng vết mổ
2. Chế độ ăn uống dinh dưỡng
Sản phụ không nên ăn nhiều trong vòng 6 tiếng sau phẫu thuật, vì ruột bị liệt cơ năng do thuốc tê, thuốc giãn cơ, khí tích tụ nhiều nên có cảm giác đầy bụng, sau đó chỉ nên uống nước lọc, ăn cháo loãng trong ngày đầu sau sinh, không nên ăn đường uống sữa do đường sữa lên men gây rối loạn tiêu hóa
. Bổ sung đa dạng các thực phẩm giàu canxi và protein để nhanh chóng hôi phục sức khỏe cũng như tạo nguồn sữa dồi dào cho trẻ bú.
Từ ngày 2 trở đi, các bà mẹ ăn uống bình thường, tăng cường bổ sung đa dạng các thực phẩm giàu canxi và protein để nhanh chóng hôi phục sức khỏe cũng như tạo nguồn sữa dồi dào cho trẻ bú. Tránh thực phẩm có tính hàn, tanh như hải sản… vì chúng có thể gây rối loạn tiêu hóa, đặc biệt tuân thủ chế độ ăn chín uống sôi, uống nhiều nước, ăn tăng chất xơ để tiêu hóa dễ dàng hơn.
3. Vận động, nghỉ ngơi hợp lý sau sinh mổ
Không chỉ là chế độ ăn uống dinh dưỡng mà cả việc vận động, nghỉ ngơi sau sinh mổ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe của người mẹ. Sau khi sinh mổ, phụ sản cần dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, nằm nghiêng một bên, sau khi phục hồi tri giác và cảm giác nên vận động tay chân.
24 tiếng sau khi mổ nên vận động nhẹ nhàng sau sinh mổ có rất nhiều lợi ích: giảm tỷ lệ đau lưng, giảm stress, chống trầm cảm sau sinh, chống táo bón, tăng cường sức khỏe tim mạch và giúp phục hồi sức khỏe của mẹ nhanh hơn. Do đó, tùy vào sức khỏe của mẹ sau khi sinh mổ bé, mẹ có thể vận động nhẹ tay chân hoặc ngồi dậy, mẹ nào khỏe hơn có thể đi lại nhẹ nhàng tránh nằm nhiều trên giường.
Hiện nay, tại Bệnh viện Sản Nhi tỉnh Lào Cai có áp dụng nhiều dịch vụ giảm đau trong chuyển dạ bằng phương pháp gây tê ngoài màng cứng và giảm đau sau mổ bằng phương pháp gây tê ngoài màng cứng để giúp các mẹ có thể giảm bớt cơn đau trong và sau quá trình vượt cạn của mình. Mong rằng qua bài viết này sẽ mang tới những thông tin hữu ích cho các bà mẹ chuẩn bị bước vào quá trình vượt cạn của mình.
NHS. Nguyễn Thị Trang – Khoa HTSS