1. Nôn trơ sở trẻ sơ sinh là gì?
Trớ sữa là hiện tượng hay gặp ở trẻ sơ sinh, có nhiều nguyên nhân cho vấn đề này. Trước hết ta phải phân biệt trẻ chỉ đơn giản là trớ hay trẻ thực sự bị nôn.
Với trớ, do dạ dày của trẻ sơ sinh nhỏ, nằm ngang, cơ thắt tâm vị chưa phát triển - giống 1 chiếc túi đựng nước mà đầu túi buộc không chặt, nên chỉ cần thay đổi tư thế từ ngồi sang nằm hoặc cơ dạ dày co bóp nhẹ là sữa sẽ trào lên thực quản qua miệng. Trớ là sinh lý, sẽ hết sau 3-6 tháng khi cơ tâm vị phát triển.
Nôn thì lại khác, ngoài sự co bóp của cơ dạ dày, nôn còn có sự tác động của cả cơ hoành và cơ thành bụng. Nôn thường là bệnh lý, khi trẻ nôn cha mẹ nên cho trẻ đi khám bác sỹ chuyên khoa.
2. Làm thế nào mà cha mẹ biết đâu là nôn và đâu là trớ.
Với trớ, trẻ có vẻ trông bình thường, không có vẻ ngoài khó chịu, trẻ đang ăn no khi thay đổi tư thế cha mẹ thấy có chút sữa trào qua miệng. Số lượng sữa cũng là một chỉ số quan trọng, thường là ít, nhưng nếu trẻ trớ ra nhiều sữa , trớ cả lên mũi cần phải đánh giá thêm. Số lần trớ trong ngày cũng là một yếu tố đánh giá, thường trẻ sẽ trớ dưới 8 lần / ngày – số lần tương đương với số bữa ăn của trẻ, nghĩa là thường sẽ chỉ trớ 1 lần/ bữa, số lượng ít và không phải toàn bộ các bữa đều bị. Nếu trẻ trớ toàn bộ các bữa, thậm chí có bữa trớ trên 2 lần, số lượng sữa nhiều , hãy cẩn thận cho trẻ đi kiểm tra bởi bác sỹ chuyên khoa.
Với nôn, trước khi xuất hiện trẻ sẽ có dấu hiệu ‘’buồn nôn’’ ( với trớ thì thường sẽ xảy ra luôn mà không có dấu hiệu báo trước). Trẻ có động tác ọe , cha mẹ thấy trẻ khó chịu, co thắt vùng bụng, gồng người lên và sau đó là nôn, thường số lượng sữa sẽ khá nhiều, trên 1/2 lượng sữa ăn vào. Khi cha mẹ xác định trẻ nôn thì nên đi kiểm tra y tế ngay lập tức.
Nhiều khi cha mẹ rất băn khoăn không biết liệu trẻ nôn hay chỉ là trớ sinh lý, trong khi việc tiếp cận cơ sở y tế không sẵn có hoặc khó khăn, có một mẹo nhỏ: Nếu trẻ vẫn tăng cân tốt, dù trớ tất cả các bữa – hãy yên tâm, đó chắc hẳn là sinh lý. Ngược lại, trẻ tăng cân chậm, trẻ có vẻ đái ít hoặc đi đại tiện ít hơn mọi khi – hãy đánh giá trẻ và tốt nhất nên tìm kiếm trợ giúp y tế.
3. Có cách nào làm giảm trớ sinh lý ở trẻ sơ sinh không?
Thật ra là có, tuy nhiên hiệu quả sẽ tùy thuộc vào từng trẻ.
- Vỗ ợ hơi đúng cách ( việc này cần được hướng dẫn bởi người có kinh nghiệm: bác sỹ nhi, điều dưỡng nhi,..)
- Bế trẻ đầu cao sau bú ít nhất 30 phút.
- Massage cho trẻ ( tránh lúc vừa ăn no) .
4. Các loại men vi sinh và thực phẩm chức năng quảng cáo có tác dụng làm giảm trớ sinh lý ở trẻ thực sự hiệu quả ?
Chúng ta đã đi từ nguyên nhân của trẻ hay trớ , cấu tạo của dạ dày trẻ . Vì vậy có thể thấy các loại men vi sinh và thực phẩm chức năng không có tác dụng làm giảm hiện tượng trớ trẻ . Đây là hiện tượng sinh lý thường gặp và tự hết lúc trẻ 3-6 tháng tuổi, còn nôn có thể là bệnh lý, và để đánh giá tốt nhất cha mẹ hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn tốt nhất.